Hiện nay, thị trường máy tính laptop Việt Nam hiện nay đang đối mặt với tình hình khó khăn dù đã áp dụng nhiều hình thức khuyến mại và giảm giá. Dự kiến, tình trạng này sẽ kéo dài cho đến cuối năm 2023.
Mục lục
Khó khăn lan rộng trong ngành
Theo một cuộc khảo sát gần đây thị trường máy tính laptop Việt Nam hiện nay đang trải qua giai đoạn vô cùng khó khăn. Dù có nhiều chương trình khuyến mãi “khủng”, lượng hàng tồn kho vẫn đáng kể và doanh số bán hàng rất thấp.
Ở thời điểm hiện tại, khi đến bất kỳ cửa hàng bán máy tính laptop cá nhân nào, dù lớn hay nhỏ, đều có thể nhận thấy mặt hàng này đang được giảm giá mạnh từ 20-50%, đồng thời đi kèm với rất nhiều quà tặng như chuột, bộ phát wifi… Tuy nhiên, điểm chung dễ nhận thấy tại các cửa hàng này là số lượng khách mua hàng rất hiếm. Thậm chí, một số chuỗi đại lý lớn đang gặp phải tình trạng số lượng nhân viên còn nhiều hơn khách mua hàng.
Một quản lý của chuỗi cửa hàng Điện Máy Xanh cho biết rằng nhu cầu sử dụng máy tính cá nhân của người tiêu dùng đã giảm từ tháng 6/2022, vài lúc trước Tết Nguyên đán có tăng nhẹ, sau đó lại giảm mạnh cho đến hiện tại. Hiện tại, sức mua đã giảm khoảng 40% so với cùng kỳ năm trước và giảm khoảng 60-70% so với thời điểm dịch Covid-19 bùng phát.
Thông tin từ các chuỗi bán lẻ máy tính tại Việt Nam cũng cho thấy tình trạng chung này. Trong năm 2020 và 2021, máy tính cá nhân đã trở thành mặt hàng “được săn đón” do đại dịch Covid-19 khiến việc học tập và làm việc tại nhà trở nên bắt buộc, khác hẵn thị trường máy tính laptop cá nhân Việt Nam hiện nay. Tuy nhiên, từ nửa cuối năm 2022, tình hình đã thay đổi hoàn toàn, quý IV/2022 thị trường máy tính cá nhân giảm tới 50% so với cùng kỳ. Dự kiến, quý I/2023 cũng có tình trạng tương tự với mức giảm dự kiến khoảng 40%.
Thị trường máy tính cá nhân đang gặp khó khăn nghiêm trọng
Theo chia sẻ của đại diện một chuỗi bán lẻ máy tính cá nhân lớn, do sức mua giảm mạnh, lượng hàng tồn kho máy tính cũ rất lớn. Trong những tháng đầu năm 2023, chỉ có rất ít mẫu máy tính mới được nhập về Việt Nam, thay vào đó, các hệ thống bán lẻ tập trung vào việc tiêu thụ hàng tồn. Đáng chú ý, một số mẫu laptop đã ra mắt gần 1 năm vẫn còn được bày bán mặc dù không thuộc Model “hot”, điều này chưa từng xảy ra trước đây.
Không chỉ vậy, các sản phẩm “phụ kiện” đi kèm với máy tính cá nhân như chuột, USB , thiết bị phát 3G/4G,… cũng đối mặt với tình trạng tương tự. Một đơn vị phân phối các sản phẩm này cho biết, đến thời điểm hiện tại, cửa hàng chỉ bán được khoảng 1/4 số lượng hàng đã nhập về từ đầu năm. Không chỉ gặp khó khăn trong việc tiêu thụ, giá cả của các sản phẩm này cũng giảm theo từng tuần, ước tính giảm khoảng 20-30%.
Tình trạng “ngủ đông” không chỉ ở thị trường máy tính laptop Việt Nam hiện nay, mà còn là tình hình chung trên toàn thế giới. Các số liệu từ Gartner, một công ty thống kê, cũng cho thấy đây là giai đoạn khó khăn nhất từ trước đến nay của lĩnh vực này.
Tình trạng sụt giảm doanh số thị trường máy tính laptop cá nhân cũng ảnh hưởng lớn đến sản lượng sản xuất. Trong quý IV/2022, tổng số lượng máy tính cá nhân được sản xuất trên toàn thế giới là hơn 65 triệu chiếc, giảm tới gần 30% so với cùng kỳ năm trước, đồng thời đây cũng là mức giảm lớn nhất kể từ năm 1990. Kết quả này cũng dẫn đến việc tổng sản xuất máy tính trong năm 2022 giảm tới hơn 16% so với 2021, chỉ đạt hơn 286 triệu chiếc, đây cũng là một kỷ lục mới về sụt giảm sản lượng.
Với tình hình kinh tế không mấy khả quan trong cả năm 2022 và 2023, người tiêu dùng đã buộc phải cắt giảm những chi tiêu không thực sự cần thiết, trong đó máy tính cá nhân cũng bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Việc cắt giảm chi phí xuống mức tối thiểu cũng ảnh hưởng đến thị trường máy tính laptop Việt Nam hiện nay. Sự giảm cầu khiến lượng hàng tồn kho tăng lên, và đây chính là điểm đen khiến cho thị trường không thể phục hồi trong năm 2023. Có khả năng phải đến đầu năm 2024, thị trường máy tính cá nhân mới có thể tăng trưởng trở lại, dự đoán của Gartner.
Thích nghi với biến động
Trong các số liệu mới được công bố bởi một trong những nhà sản xuất máy tính cá nhân hàng đầu thế giới, Lenovo, lợi nhuận ròng đã giảm lần đầu tiên kể từ năm 2020. Trong quý IV/2022, doanh thu của hãng chỉ đạt hơn 15 tỷ USD, giảm tới 24% so với quý trước đó. Để cải thiện tình hình, Lenovo đã chọn phương án cắt giảm nhân sự và tập trung vào các lĩnh vực vận hành và sản xuất.
Theo Tổng giám đốc Lenovo Việt Nam, cắt giảm nhân sự là biện pháp cần thiết và sẽ được áp dụng trên toàn bộ các quốc gia mà tập đoàn này hoạt động, bao gồm cả Việt Nam. Đồng thời, hãng cũng nỗ lực tối đa để giảm chi phí hoạt động bằng việc cắt giảm những khoản chi tiêu không cần thiết. Đây được coi là một phương pháp hiệu quả để vượt qua giai đoạn khó khăn của thị trường máy tính laptop Việt Nam hiện nay.
Hiện tại, để đối phó với sự suy giảm nghiêm trọng trên thị trường, không chỉ Lenovo mà các hãng sản xuất máy tính cá nhân lớn khác cũng đã chọn lựa việc sa thải nhân sự. Ví dụ, Dell dự kiến sẽ cắt giảm 6.650 nhân viên, tương đương 5% tổng số lao động trên toàn cầu của hãng; HP cũng đặt kế hoạch giảm 12% nhân viên trên toàn hệ thống, ước tính là khoảng 6.000 người. Đáng chú ý, khả năng cao là nhân sự của các tập đoàn này tại Việt Nam cũng không tránh khỏi đợt sa thải này nhằm vượt qua được giai đoạn khó khăn của thị trường máy tính laptop Việt Nam hiện nay.
Giảm giá và tặng quà – Phương pháp tiếp thị phổ biến trong thị trường máy tính hiện nay
Đối với các chuỗi bán lẻ, chiến lược chung vẫn tập trung chủ yếu vào việc tăng khuyến mãi và tặng kèm các sản phẩm. Đồng thời, họ cũng đẩy mạnh việc hợp tác với ngân hàng và tổ chức tài chính tín dụng để triển khai chương trình mua trả góp với lãi suất 0%. Hiện nay, việc tiêu thụ số lượng máy tính còn tồn kho là ưu tiên hàng đầu của các chuỗi bán lẻ này.
Đơn cử tại Laptop Dell, đơn vị này ngoài việc giảm giá bán các sản phẩm xuống mức thấp còn đưa ra các chính sách hỗ trợ người tiêu dùng nhằm có thể đẩy lượng tiêu thụ hàng hóa như tặng kèm chuột, bàn phím. balo…. Ngoài ra, cửa hàng còn đưa ra các chương trình thu cũ đổi mới hay trả góp 0% nhằm thu hút người dân.
Theo đại diện của Laptop Dell, không chỉ tập trung vào khách hàng, mà ngay cả nội bộ của hệ thống này cũng có những thay đổi đáng kể nhằm thích ứng với giai đoạn khó khăn hiện tại. Điều này bao gồm việc cắt giảm những khoản chi tiêu không thực sự cần thiết, rút gọn nhân viên tại các điểm bán hàng, và thậm chí cân nhắc đóng cửa các điểm bán không đạt doanh thu theo kế hoạch.
Trên thực tế, thị trường máy tính Việt Nam đã trải qua nhiều giai đoạn thăng trầm trong quá khứ, nhưng chưa từng đối mặt với khó khăn như hiện nay. Các chuỗi bán lẻ đang nỗ lực tìm mọi cách để đối phó và tạo điều kiện cho Thị trường máy tính laptop Việt Nam hiện nay được phục hồi. Trong bối cảnh tình hình kinh tế tổng thể có dậu hiệu khởi sắc, đại diện của Laptop Dell cho biết rằng đây là cơ hội duy nhất để Thị trường máy tính laptop Việt Nam hiện nay được khôi phục.
